Έργα έρευνας & ανάπτυξης

Η μελέτη και έρευνα της αρχαίας τοπογραφίας έχει δημιουργήσει ένα πλούσιο αρχειακό υλικό που αναδεικνύει τις διαχρονικές μεταμορφώσεις των αρχαίων πόλεων, τα πολλαπλά στρώματα κατοίκησης ενός τόπου, καθώς και τις διαφοροποιήσεις του αστικού χώρου μέσα στην ιστορική του πορεία.

Όμως, αυτός ο σημαντικός όγκος αρχαιολογικού υλικού δεν είναι προσβάσιμος από το ευρύ κοινό και συνήθως απρόσιτος για εκπαιδευτικούς σκοπούς. Επίσης, η ανάδειξη του πολιτιστικού αποθέματος συναντά και αντικειμενικά εμπόδια. Η “αθέατη πόλη” που κρύβεται κάτω από τα θεμέλια της σύγχρονης πόλης, σπάνια μπορεί να αναδειχτεί με ανασκαφές, γιατί σε πολλές περιπτώσεις αυτές δεν είναι δυνατόν να πραγματοποιηθούν, π.χ. στο κέντρο της Αθήνας. Επιπλέον, πολλά μνημεία έχουν καταστραφεί, και είναι γνωστά μόνο από γκραβούρες, σχέδια ερευνητών ή/και εικασίες. Η σύγχρονη τεχνολογία, με την δημιουργία εφαρμογών επαυξημένης και εικονικής πραγματικότητας (augmented reality, virtual reality) επιτρέπει την “πραγματοποίηση” του υλικού της ιστορικής και αρχαιολογικής έρευνας, αποβλέποντας στη δημιουργία μιας δημόσια προσβάσιμης διαδικτυακής πλατφόρμας, η οποία μπορεί να προβάλλει τον σημαντικό όγκο του αρχαιολογικού υλικού στο ευρύ κοινό και να χρησιμοποιηθεί για ερευνητικούς και εκπαιδευτικούς σκοπούς. Η Εικονική πραγματικότητα μπορεί να “αναπαράγει” τις μεταμορφώσεις και διαφοροποιήσεις του αστικού χώρου στην ιστορική του πορεία, καθώς και ΄να “υλοποιήσει” μνημεία πολιτισμού διαφορετικών ιστορικών περιόδων.

Το προτεινόμενο έργο, βασίζεται στο υλικό της Εταιρείας Μελετών Αρχαίας Τοπογραφίας ΔΙΠΥΛΟΝ, και θα επικεντρωθεί στην ανάπτυξη εξελιγμένων τεχνολογιών/τεχνικών και καινοτόμων μεθόδων/εργαλείων ανάλυσης, τεκμηρίωσης, του πολιτιστικού αποθέματος. Η Εταιρεία ΔΙΠΥΛΟΝ εστιάζει στη συλλογή, οργάνωση και διάδοση δημοσιευμένου αρχαιολογικού υλικού, αρχειακών τεκμηρίων και χαρτογραφικών δεδομένων, με χρήση της ψηφιακής τεχνολογίας, για την προώθηση της αρχαιολογικής και ιστορικής έρευνας και την προβολή του μνημειακού μας αποθέματος. Με την σύμπραξη διαφορετικών γνωστικών αντικειμένων, της Αρχαιολογίας, της Ιστορίας, της Πληροφορικής και της Χαρτογραφίας, αναπτύσσει την έρευνα, καθώς και την οργάνωση και μελέτη του πλούσιου, αλλά διάσπαρτου και αφανούς αρχειακού υλικού, σχετικού με την τοπογραφία των αρχαίων πόλεων. Η εικονική αναπαράσταση της αρχαίας τοπογραφίας θα υλοποιηθεί μέσα από την στοχευμένη επιλογή βασικών διαδρομών στην αρχαία Αθήνα από τα χαρτογραφικά δεδομένα και τις μελέτες και θα αποτελέσει ένα “Εικονικό Μουσείο Δρόμου” που θα αναδείξει τα μη ορατά στοιχεία της αρχαίας τοπογραφίας πάνω στον καμβά της σύγχρονης πόλης, και θα μετασχηματίσει το* δρόμο ως μουσείο. Οι καινοτόμες μέθοδοι εικονικής πραγματικότητας θα εφαρμοστούν και στο πολιτιστικό απόθεμα των συλλογών του Ιδρύματος Θεοχαράκη μέσω ευρείας κλίμακας ψηφιοποίησης και τεκμηρίωσης των συλλογών του Ιδρύματος, στη βάση διεθνών προτύπων μεταδεδομένων και διαλειτουργικότητας. Στόχος των παραγόμενων εφαρμογών, είναι και η πολιτιστική εκπαίδευση των επισκεπτών διαμέσου της βιωματικής πολιτιστικής μάθησης. Η εικονική αναπαράσταση των συλλογών του Ιδρύματος θα επιτρέψει την προβολή του πολιτιστικού αποθέματος στο ευρύ κοινό, την έξοδο του μουσείου από τα τείχη και την λειτουργία του έξω στον δρόμο.

Φορείς Χρηματοδότησης:

Κοινοπραξία Υλοποίησης:

Αντικείμενο του έργου ΜuseLearn είναι η ανάπτυξη πρότυπου συστήματος ξενάγησης σε μουσείο για κινητές συσκευές που θα παρέχει προσωποποιημένο πρόσθετο περιεχόμενο αξιοποιώντας τεχνικές εντοπισμού εκθεμάτων και παρακολούθησης επισκεπτών. Τελικό αποτέλεσμα θα είναι η αύξηση της ικανοποίησης των επισκεπτών και της επισκεψιμότητας του μουσείου.

Οι επιμέρους στόχοι είναι:

• Υλοποίηση μιας υπηρεσίας που θα εντοπίζει το έκθεμα που βλέπει ο επισκέπτης και δίνει πρόσβαση σε πρόσθετο ψηφιακό υλικό, με έμφαση σε πολυμέσα και τρισδιάστατες αναπαραστάσεις επαυξημένης πραγματικότητας, προσαρμοσμένο στις ιδιαίτερες προτιμήσεις τους.
• Υλοποίηση μιας υπηρεσίας που θα επιτρέπει στο μουσείο να παρακολουθεί με αντικειμενικό και αυτόματο τρόπο την συμπεριφορά του επισκέπτη κατά τη διάρκεια της επίσκεψης αλλά και τον αντίκτυπο της παρεχόμενης ψηφιακής πληροφορίας, έτσι ώστε να μπορεί να προσαρμόσει περαιτέρω την πληροφορία στις ανάγκες και απαιτήσεις του χρήστη δημιουργώντας δυνητικά έναν ενάρετο κύκλο θετικής ανατροφοδότησης.
• Η ανάπτυξη ενός πρότυπου συστήματος ξενάγησης, το οποίο θα μπορεί να διεισδύσει δυναμικά στην παγκόσμια αγορά mobile πολιτιστικών εφαρμογών, λόγω των συγκριτικών πλεονεκτημάτων του σε σχέση με τα κλασσικά (αύξηση ικανοποίησης επισκέπτη, μικρό κόστος εγκατάστασης και λειτουργίας).
• Η ανάπτυξη ενός συστήματος ξενάγησης που θα αυξάνει την ικανοποίηση του χρήστη από την επίσκεψη στο μουσείο και θα αυξάνει μακροπρόθεσμα την επισκεψιμότητα σε αυτό. Η ικανοποίηση των στόχων αυτών θα τεκμηριωθεί κατά τη περίοδο δοκιμαστικής λειτουργίας με την αισθητή αύξηση της ικανοποίησης και της διάρκειας παραμονής στο μουσείο.
• Διάχυση των αποτελεσμάτων του έργου με στόχο τη διαφήμιση των οφελειών και απώτερο σκοπό την αντικατάσταση του τρέχοντος ξεπερασμένου μοντέλου παροχής περιεχομένου σε επισκέπτες μουσείων. Οι ομάδες – στόχοι είναι: Διοίκηση και επιμελητές μουσείων, επισκέπτες και ευρύ κοινό, ερευνητές, εταιρείες στο χώρο του πολιτισμού.

Ιδιαίτερη έμφαση θα δοθεί στην οικονομική ελκυστικότητα και βιωσιμότητα των παρεχόμενων υπηρεσιών.

Ανάμεσα στους βασικούς στόχους του MuseLearn είναι:

1. ο απαιτούμενος εξοπλισμός από την πλευρά του μουσείου να περιορίζεται στο ασύρματο δίκτυο και στον εξυπηρετητή που θα κάνει την επεξεργασία/αποθήκευση και
2. από την πλευρά των χρηστών η προβολή του περιεχομένου να μπορεί να γίνεται μέσα από φθηνές φορητές συσκευές όπως ταμπλέτες ή έξυπνα κινητά τηλέφωνα μέσω εγκατάστασης της αντίστοιχης εφαρμογής με λογικό κόστος.

Διάρκεια

8/2018-1/2021

Φορέας χρηματοδότησης

ΕΥΔΕ-ΕΤΑΚ

Συντονισμός

Δημήτρης Κοσμόπουλος

Eκπόνηση διδακτορικής διατριβής με υποτροφία (MIS 5000432, ΑΣ 2018-050-0502-12700)

Διάρκεια

24/4/2018 – 24/4/2021

Φορέας χρηματοδότησης

Επιχειρησιακό Πρόγραμμα “Ανάπτυξη ανθρώπινου δυναμικού, εκπαίδευση και δια βίου μάθηση” (ΕΣΠΑ 2014-2020)

Συντονισμός

Ιλιάνα Ζάρρα

To Πρόγραμμα έχει ως αντικείμενο τη μελέτη διάφορων θεμάτων που σχετίζονται με την παρουσία και τη δράση της Στρατιάς της Ανατολής στη Θεσσαλονίκη κατά τη διάρκεια του Α΄ Παγκοσμίου Πολέμου. Προβλέπονται, μεταξύ άλλων, ερευνητικές δράσεις, ψηφιοποίηση αρχείων, συγγραφή διδακτορικών διατριβών, διοργάνωση ημερίδων και σεμιναρίων, έκδοση επιστημονικών ή εκλαϊκευτικών δημοσιεύσεων για τη Στρατιά της Ανατολής. Το Πρόγραμμα φέρει τη σήμανση της Mission Centenaire 14-18, επίσημου φορέα για τον συντονισμό των εκδηλώσεων για τα 100 έτη από τον Α΄ Παγκόσμιο Πόλεμο στη Γαλλία.

Διάρκεια

Ημερομηνία έναρξης – Ημερομηνία λήξης

Φορέας χρηματοδότησης

Προς το παρόν δεν υπάρχει διαθέσιμη πληροφορία.

Συμμετοχή

Έλλη Λεμονίδου

Εξωτερικός σύνδεσμος

Έγκριση πρότασης με τίτλο «Ψηφιακή και δημόσια ιστορία: διασταυρούμενες θεωρίες και μεθοδολογίες των ιστορικών σπουδών και των νέων τεχνολογιών» που υποβλήθηκε στο πλαίσιο της πρόσκλησης “Κ. Καραθεοδωρή 2017”.

Διάρκεια

1/12/2018 – 30/11/2021

Φορέας χρηματοδότησης

Πρόγραμμα χρηματοδότησης βασικής έρευνας “Κ. Καραθεοδωρή” (Πανεπιστήμιο Πατρών)

Συντονισμός

Έλλη Λεμονίδου

Σε πολλές Ευρωπαϊκές χώρες, η βίαιη ριζοσπαστικοποίηση έχει αυξηθεί, ειδικά στις νεότερες κοινωνικές ομάδες. Διακρίνεται όλο και περισσότερη κάλυψη από τα μέσα ενημέρωσης εξτρεμιστικών ή βίαιων περιστατικών, προκύπτοντας ερωτήματα σχετικά με το αν είχαν υπάρξει προγενέστερα σημάδια ή ενδείξεις ή αν τα περιστατικά αυτά θα μπορούσαν να είχαν αποφευχθεί από το άμεσο περιβάλλον ή την κοινωνία εν γένει.

Το DIVE IN στοχεύει να υποστηρίξει τοπικούς φορείς που εργάζονται με νέους ανθρώπους, ενισχύοντας τις γνώσεις και την ικανότητά τους να προλαμβάνουν και να καταπολεμούν την ριζοσπαστικοποίηση (εστιάζοντας συγκεκριμένα στη βίαιη ριζοσπαστικοποίηση).

Το DIVE IN θα παράγει καινοτόμο και ειδικό εκπαιδευτικό υλικό, θα παρέχει στους εκπαιδευόμενους προσαρμοσμένη εκπαίδευση που θα τους προσφέρει «σενάρια ζωής» καθώς και ένα διαδικτυακό κόμβο συνεργασίας για τους τοπικούς φορείς, διαθέσιμο και σε άλλα κράτη μέλη της ΕΕ, στο οποίο θα έχουν την δυνατότητα να μοιράζονται τα διδάγματα τους και θα παράσχει περιθώρια για ανάπτυξη κοινών έργων πρόληψης με βάση την αντίστοιχη γνώση που έχει επιτευχθεί.

Διάρκεια

1/12/2019 – 30/11/2021

Φορέας χρηματοδότησης

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: European Union’s Internal Security Fund — Police

Συμμετοχή

Δημήτρης Τσώλης

Εξωτερικός σύνδεσμος

Το έργο ARIADNEplus αποτελεί επέκταση του προηγούμενου προγράμματος ARIADNE, το οποίο ενσωμάτωσε σε ενιαία πλατφόρμα περίπου 2.000.000 σύνολα αρχαιολογικών δεδομένων από την Ευρωπαϊκή ήπειρο, (πύλη ARIADNE). Η νέα διευρυμένη συνεργασία του ARIADNEplus καλύπτει όλη την Ευρώπη υποστηρίζοντας και επεκτείνοντας την ερευνητική κοινότητα που δημιούργησε το προηγούμενο έργο. Η καινοτόμος υποδομή δεδομένων ARIADNEplus θα διατίθεται σε υπολογιστικό νέφος, το οποίο θα προσφέρει τη δυνατότητα χρήσης Εικονικών Ερευνητικών Περιβαλλόντων, για τη διεξαγωγή αρχαιολογικής έρευνας με τη χρήση διαθέσιμων δεδομένων. Το έργο θα αναπτύξει επίσης μια προσέγγιση συνδεδεμένων δεδομένων (linked data) για την αναζήτηση της αρχαιολογικής πληροφορίας, καθιστώντας διαθέσιμες καινοτόμες υπηρεσίες για την οπτικοποίηση, το σχολιασμό, την εξόρυξη κειμένου και τη χωρο-χρονική διαχείριση γεωγραφικών δεδομένων της αρχαιολογικής έρευνας. Επιπλέον στόχοι είναι η ανάπτυξη νέων εφαρμογών-πιλότων για τη δοκιμή και την επίδειξη του δυναμικού καινοτομίας της προσέγγισης ARIADNEplus.

Διάρκεια

1/1/2019 – 31/12/2022

Φορέας χρηματοδότησης

Ευρωπαϊκή Επιτροπή: πρόγραμμα H2020, πρόσκληση INFRAIA-2018-1

Συμμετοχή

Μάρκος Κατσιάνης

Γιώργος Στυλιαράς

Εξωτερικός σύνδεσμος

Η καθιέρωση ανοικτών και ελεύθερων αρχαιολογικών δεδομένων αποτελεί προτεραιότητα σε ολόκληρη την Ευρώπη, αλλά στον τομέα δεν υπάρχουν κατάλληλα και μόνιμα αποθετήρια. Λόγω της ευθραυστότητας των ψηφιακών δεδομένων και της μη επαναλαμβανόμενης φύσης των περισσότερων αρχαιολογικών ερευνών, ο τομέας της Αρχαιολογίας διατρέχει τον κίνδυνο να απωλέσει μια γενιά έρευνας εξαιτίας του Ψηφιακού Μεσαίωνα. Το πρόγραμμα SEADDA από αυτή την άποψη είναι ζωτικής σημασίας για την καθιέρωση ενός ερευνητικού χώρου προτεραιότητας για την ψηφιακή αρχειοθέτηση, τη διάδοση και την επανάχρηση αρχαιολογικών δεδομένων με ανοικτή πρόσβαση, καθώς περιλαμβάνει συμμετέχοντες από 26 χώρες εταίρους του COST και τέσσερις διεθνείς χώρες. Θα συγκεντρώσει ένα διεπιστημονικό δίκτυο αρχαιολόγων και επιστημόνων υπολογιστών, καθώς και εμπειρογνωμόνων στη διαχείριση αρχαιολογικών δεδομένων, την ανοικτή διάδοση και την επανάχρηση δεδομένων. Θα δημιουργήσει δημοσιεύσεις και υλικό που θα καθορίσει την τεχνολογία αιχμής για την αρχαιολογική αρχειοθέτηση, καθώς και συστάσεις για τον μετριασμό της κρίσης. Θα διοργανώσει συναντήσεις και σεμινάρια κατάρτισης για την ανταλλαγή γνώσεων και τη δημιουργία διαλόγου εντός και μεταξύ κάθε συμμετέχουσας χώρας.

Διάρκεια

04/03/2019 – 03/03/2023

Φορέας χρηματοδότησης

Ευρωπαϊκή συνεργασία στον τομέα της επιστήμης και της τεχνολογίας (COST)

Συμμετοχή

Μάρκος Κατσιάνης

Νότα Πάντζου

Εξωτερικός σύνδεσμος